Ze względu na wspólną
historię, obie wsie Szczytniki i Świątniki Dolne, traktowane są w literaturze
łącznie. Wynika to z
faktu, że do XIX wieku były własnością
kustodii krakowskiej. Jedynie geneza ich nazw jest różna. Szczytniki w
początkach swych
dziejów, pełniły rolę
osady służebnej w dobrach książęcych. Mieszkańcy zajmowali się, dla celów wojennych,
wyrobem tzw.
szczytów, czyli
drewnianych tarcz. Świątniki Dolne wywodzą swą nazwę od
mieszkańców zwanych świątnikami. Świątnikiem nazywano kościelnego,
który zobowiązany był
do różnych posług w świątyni
( w tym przypadku w
katedrze krakowskiej na Wawelu) i z tych powodów
mieszkańcy takich osad
służebnych byli zwolnieni od wszelkich danin. Nazwę Świątniki Dolne, w
parafii Brzezie przyjęto
dla odróżnienia
Świątnik Górnych k. Wieliczki, znanych wcześniej jako Górki Świątnicze.
Szczytniki prawie w
całej swej historii były własnością : kościelną i częściowo szlachecką.
Dlatego też monografię Szczytnik
trzeba podzielić na 2
części: część kościelną (kustodii krakowskiej) oraz część prywatną.
1058 - 1079 r.
Istnieje lokalna legenda, że Szczytniki istniały już w czasach, kiedy żył
biskup krakowski św. Stanisław
zeSzczepanowa (ur.ok.1030 r. - zm.1079 r.).
Podobno biskup Stanisław przebywał m.in. w Szczytnikach, gdzie rzekomo
przygotowywał spisek
przeciwko królowi Bolesławowi Śmiałemu (1058 - 1079), spotykał się tu
potajemnie z przeciwnikami
króla lub namawiał ich
do spisku. Miejscowa tradycja głosiła również, że
św. Stanisław jako biskup "wykupił wieś Szczytniki od pańszczyzny".
1243 r. Szczytniki miał
podarować Staniątkom [klasztorowi benedyktynek] kasztelan Klemens
(cf.falsyfikat z
r.1243,Kod.Dypl.Polski III,nr 20).
Inne przywileje
klasztorne o Szczytnikach milczą, wspomina natomiast o nich dokument
Bolesława Wstydliwego (
1243 - 1279 )
z 18.12.1261 r.
wystawiony dla kościoła Katedralnego w Krakowie (Kod.Dypl.Kat.krak.I,nr
62)
1261 r. - 1262 r. Część gruntów
w Szczytnikach należała do świątników katedry krakowskiej, część zaś do
księcia,
który osadził na nich
swoich niewolników biegłych w ciesielce.
W celu usunięcia
wynikających stąd niedogodności, Bolesław Wstydliwy darował kościołowi
krakowskiemu posiadłość swoją
w Szczytnikach i
rozkazał cieślom książęcym, aby w ciągu wielkiego postu w r.1262 dziedziny
swe opuścili.
W przeciwnym razie
kanonicy krakowscy będą mieli prawo ludzi tych wyrzucić ze Szczytnik i
domostwa ich zburzyć.
Wobec tego nasuwa się
wniosek, że komes Klemens mógł posiadać w Szczytnikach tylko pewną część
ziemi
i, że w najlepszym
nawet razie Staniątki bardzo krótko tę ziemię posiadały.
1409 r. Kmiecie ze Szczytnik i
Świątnik mają zapłacić 28 grz. w 3 ratach stolnikowi krakowskiemu Wierzbięcie
z Branic
zakupioną od niego dziesięcinę w Krzeczowie,
Rzezawie i Ostrowie
[,którą on kupił od
posesora prebendy rzezawskiej w katedrze krak.]
1441 r. Świątnicy ze Szczytnik
prowadzący spór z Janem plebanem kościoła św. Jakuba na Kazimierzu ustępują
temuż
dziesięcinę z ról zw.
Rosławickie w Czyrzowie [SHGK - Czerzów]
1470-1480 r. Za czasów Jana
Długosza Szczytniki i Świątniki należały do kustodii krakowskiej. Długosz
podaje
(mylnie łącząc
Szczytniki ze Świątnikami), że Szczytniki miały 5 łanów świątnickich. Świątnicy,
czyli słudzy kościelni,
z gruntów płacili
dziesięcinę snopową i konopną wartości 7 grzywien. Prócz tego były 4 łany
sług kościelnych uwolnionych
od dziesięciny i 4 łany
Jana Kwiatoniowskiego. Ten darował dziesięcinę prebendzie krakowskiej.
W drugim opisie podaje
Długosz dokładniejsze szczegóły o Szczytnikach i odróżnia je od sąsiednich
Świątnik Dolnych.
Wraz z karczmarzem było
w Szczytnikach 17 kmieci w 17 chatach, na różnej wielkości rolach.
Karczmarz miał tylko
ogród. Z ról płacą kmiecie dziesięciny wartości 10 grzywien, które według
podania wykupił od szlachty
św.Stanisław ; utrzymał
się tylko 1 szlachcic Jan Kwiatoniowski na 4 łanach. Świątnicy zw.
Krzeczkowie ze Szczytnik [SHGK - Czerzów]
1574 - 1583 r. Spór między
świątnikami a ks. Wojciechem Brudzyńskim, kustoszem
krakowskim
1581 r. Szczytniki ze
Świątnikami miały 3 łany kmiece i 15 zagród z rolą [Pawiński,
Małopolska, s.64]
1629 r. "Rejestr poborowy
woj. krakowskiego z roku 1629" : Szczytniki i Świątniki, własność :
kustodia krakowska, 3 łany,
15 zagród z rolą
Szczytniki, własność : Adrian Lubowiecki, 1 zagroda z rolą
1653 r. "Rejestr poborowy
woj. krakowskiego z pierwszych lat drugiej połowy XVII wieku" : Szczytniki, własność : kustodia
krakowska, 3 łany, 15 zagród z rolami własność : Lubowiecki, 1 zagroda z
rolą
1680 r. "Rejestr poborowy
woj. krakowskiego z roku 1680" : Szczytniki, własność : kustodia
krakowska, 3 łany, 15 zagród
z rolami, własność :
Lubowiecki, 1 zagroda z rolą.
1739 r. W Szczytnikach i Świątnikach,
w nocy z 27 na 28 VIII 1739 r. rozegrały się wydarzenia, które były
następstwem
buntu świątników
przeciw wielkiemu uciskowi ze strony kustoszy krakowskich.
Kustosz Sebastian
Komecki w dniu 27 VIII 1739 r. urządził formalną ekspedycję, wysyłając do
Szczytnik 13
(chłopi twierdzili, że
33) zbrojnych ludzi z Franciszkiem Płazowskim, swoim ekonomem
"tak dóbr
dziedzicznych jako i duchownych" na czele, a to "na schwytanie i do
grodu oddanie trzech buntownych
pryncypałów ; Wojciecha
Kleczkowskiego, Macieja Przestępy i Jana Waśniowskiego, poddanych
kustoszowskich". Nocne zajście zaskoczyło
"buntowników". Przed wywiezieniem powiązanych do Krakowa uczestnicy
zajazdu zaczęli
plądrować domy.
Wszczęty tumult postawił na nogi całą wieś.
Mężczyźni, których
miało być ok. 200, zbrojni w kosy, cepy, siekiery, pałki i widły uderzyli na
"księżaków".
Kilkugodzinna bójka w
ciemności, a w sukurs obrońcom przybyło jeszcze raz tyle ludzi z okolicznych
wsi, skończyła się rozproszeniem
napastników i ciężkim zranieniem Płazowskiego
[rozciągniętego na
ziemi i bitego cepami " jak snopki" uratowały pozory śmierci i
wołanie jednego z chłopów
"już zdechł, nie
młóć tego trupa, bo to grzech trupa młócić"]. Łupem chłopów padło 7 strzelb, szabla,
para pistoletów, 5 dukatów i 1 talar. W 2 tygodnie po nocnych zajściach
urodzony Stępczyński wniósł do grodu krakowskiego protestację w imieniu
półżywego Płazowskiego, obiecując dostarczyć
obdukcję i listę winnych. O rebelię przeciwko zwierzchności
dominialnej, naruszenie pokoju i bezpieczeństwa publicznego pozwano 20 IX
1739 r.
imiennie, oprócz 3
niedoszłych aresztantów, jeszcze 20 innych świątników ze wszystkich 4 wsi
kustosza (ze Świątnik - 4,
ze Szczytnik - 8, z
Trąbek - 5, z Górek - 6).
1772 r. Pierwszy rozbiór
Polski, sekularyzacja majątków kościelnych, przejście wsi świątniczych na
skarb państwa
austriackiego. Służba
świątników w katedrze krakowskiej odbywała się nadal, lecz nie była to
powinność feudalna,
lecz praca za
wynagrodzeniem.
1794 r. Po wybuchu powstania
kościuszkowskiego, na apel Komisji Porządkowej Województwa Krakowskiego,
organu
wykonawczego naczelnika
Tadeusza Kościuszki, do oddziałów kościuszkowskich ze Szczytnik poszli
Jędrzej Bucki i
Grzegorz Grasiński
1794 r. - W okresie rozbiorów
Szczytniki i Świątniki Dolne należały do tzw. dominium Biskupice, obejmowało następujące wsie : Biskupice, Biszyce, Darczyce, Szczytniki,
Świątniki Dolne, Świątniki Górne, Trąbki, Wrysowice (ob.
Wrząsowice). Właścicielami tego dominium była
bogata rodzina Konopków. Szczytniki i Świątniki Dolne przejął później
wraz z Czyżowem i
Zborczycami Jan Radkiewicz (ur.ok.1790 - zm.1852), adwokat z Tarnowa. 1831 r. W czasie
epidemii cholery w Szczytnikach zmarły 53 osoby ( 5 - krotnie więcej niż
średnio w roku )
1848 r. - 24 IV zniesienie
pańszczyzny i uwłaszczenie chłopów
1852 r. Szczytniki i Świątniki
Dolne kupił Paweł Libiszowski (Libiszewski) od Melanii ze Strzyżewskich
Olearskiej, która
odziedziczyła je po śp.
Janie Radkiewiczu
1891 r. Paweł Libiszowski
(ur.1818- zm.1893), dziedzic
Szczytnik i Świątnik Dolnych, na spotkaniu u Inspektora
Szkolnego w Bochni, w
sprawie szkół ludowych w par. Brzezie, dobrowolnie przekazał 1 mórg swojego
gruntu
pod budowę Szkoły
Ludowej w Szczytnikach. Szkoła Ludowa została oddana do użytku w 1911 r. 1893 r. Po śmierci
ostatniego właściciela Pawła Libiszowskiego w 1893 r, dworskie grunty
"rozkupili szczytniccy chłopi,
płacąc drogo - po 300
fl. za mórg".
1911 r. początek działalności
Szkoły Ludowej w Szczytnikach
1915 r. epidemia czerwonki w
Szczytnikach i w par. Brzezie
1949 r. - 20.10.1949 r.
formalne zawiązanie Ochotniczej Straży Pożarnej w Szczytnikach (OSP)
1962 r. powstanie Koła Gospodyń
Wiejskich w Szczytnikach 1982 r. - 25.07.1982 r.
oddanie do użytku budynku Domu Strażaka z remizą
Własność szlachecka : Właściciele, dzierżawcy,
administratorzy :
XV wiek Mikołaj Tarnawski z Tarnawy k.
Sanoka (ur.ok.1375 - zm.1450), Czerzowscy h. Strzemię z Czerzowa (obecnie
Czyżów) Kwiatoniowscy z Kwiatoniowic
k. Biecza
XVI wiek Niewiarowscy h. Półkozic XVII wiek Lubomirscy h.Drużyna (Śreniawa) z Lubomierza w
pow. Szczyrzyckim Lubowieccy ( Lubowiccy ) h. Kuszaba (v.
Paprzyca) z Lubowca (w ziemi dobrzyńskiej).
XVIII wiek Moszczeńscy ( Moszczyńscy ) h.
Nałęcz Dembińscy h. Nieczuja Dembińscy h. Rawicz Lenartowicz h.Pobóg Gagatniccy h. Pniejnia Lisieccy ( Lisiccy ) Karaś
XIX wiek Konopkowie h.Nowina Waxman h.Grzymała Ostrowski Piastusiński Radkiewicz Olearski (Olejarski) h. Gozdawa Libiszewski ( Libiszowski, Lubiszewski
) h. Wieniawa Mieroszewski h. Ślepowron (Trąbki)
Znane osoby rodem ze Szczytnik,
Świątnik i Trąbek :
1/ Bartosik Franciszek, 1925 r. członek PSL "Piast",
sekretarz gminy ze Świątnik.
2/ Bielski Jędrzej (ur.1868 Świątniki - zm. po 1915), syn
Kazimierza, student na Uniwersytecie Jagiellońskim 1888/92,
Wydział Teologiczny, proboszcz w par. Czulice k.
Krakowa .
3/ Bielski Klemens (ur.1877 Szczytniki), syn Kazimierza, student
na Uniwersytecie Jagiellońskim 1897/1901,
Wydział Prawa.
4/ Bucki Jędrzej, ze Szczytnik, uczestnik powstania
kościuszkowskiego w 1794 r.
5/ Bułat Andrzej, jeden z organizatorów gminnego komitetu
wyborczego PSL w Szczytnikach 19.04.1911 r.
6/ Ksiądz Bułat Jan (ur.1875 Szczytniki - zm.1915), syn Piotra,
student na Uniwersytecie Jagiellońskim 1896/1900,
Wydział Teologiczny. Profesor katecheta gimnazjum w Nowym Targu.
7/ Bułat Jan (ur.6.11.1926 Szczytniki - zm.15.05.2007 Kraków),
ojc. Piotr Bułat (ur.1895 Szczytniki), s. Łukasza i
Tekli z d. Strojek
mat. Maria Kołos, c. Franciszka i N. z d. Żupnik
absolwent Politechniki Krakowskiej, inżynier
budownictwa lądowego,
badacz dziejów Szczytnik i Świątnik Dolnych, autor
artykułów
8/ Grasiński Grzegorz, ze Szczytnik, uczestnik powstania
kościuszkowskiego w 1794 r. 9/
Ksiądz Janik Wojciech (ur.22.04.1856 Świątniki - zm.17.10.1905, poch.
Tymowa), syn Wincentego i Anny Szlachta.
Ukończył gimnazjum w Bochni i Krakowie. Teologię
studiował w Tarnowie i tu 29.06.1880 r. przyjął święcenia kapłańskie
z rąk biskupa J. A. Pukalskiego. [Źródło :
"Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786 - 1985"] 10/ Jurkowski Błażej
(ur.28.01.1855 Świątniki - zm.1920), Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie w latach
1870 - 1875
i 1878 - 1880
(trzyletnią przerwę stanowiła służba wojskowa),
student na
Uniwersytecie Jagiellońskim
1880/1884, Wydział Filozoficzny.
(opiekun Mikołaj Bułat ze Szczytnik, ojczym), nauczyciel
języka polskiego i języków starożytnych w szkołach średnich
(Brody, Lwów, Jarosław), badacz literatury polsko -
łacińskiej. 11/ Ksiądz Kamisiński Jakub
(ur.20.11.1852 Trąbki - zm.1.03.1881), syn Wojciecha i Marianny Szwargacz, studiował
teologię w Tarnowie i tu 29.06.1880 r. przyjął święcenia kapłańskie, wikary w
Ruszczy. 12/ Kołos Jakub, jeden z
organizatorów gminnego komitetu wyborczego PSL w Szczytnikach 19.04.1911 r. 13/ Kołos Kajetan (ur.1855 -
zm.1929), s. Jana Kantego zw. "Kurda" i Franciszki z d. Bułat.
W początkach lat 1870 - tych kształcił się w
Niższym Gimnazjum w Bochni, po ukończeniu gimnazjum został pisarzem
gminnym. W
1878 r. ożenił się ze Scholastyką Kołos w Szczytnikach 80, gdzie w
centrum wsi obok
karczmy Brennera z
żoną prowadzili gospodarstwo.
W 1882 r. z pomocą
ks. proboszcza Jana Krajgera organizuje w swoim domu w Szczytnikach 80 Zimową
Szkółkę
Elementarną, w której pokątnie uczył chłopskie
dzieci ze Szczytnik i sąsiednich wsi. Następnie został wybrany wójtem
gminy Szczytniki.
Był organizatorem
i działaczem Kółek Rolniczych i Polskiego Ruchu Ludowego. Na walnym zebraniu
delegatów
i mężów zaufania 1900 r. w Tarnowie, jako delegat
powiatu bocheńskiego został wybrany na kadencję 1900 - 1903
członkiem Rady
Naczelnej Stronnictwa Ludowego.
Do końca życia był
aktywnym członkiem PSL, od 1913 r. PSL "Piast". 14/ Ksiądz Radwański Klemens (ur.4.11.1842
Świątniki - zm.1893), syn Józefa i Cecylii Janik, brat ks. Piotra.
Teologię studiował w Tarnowie i tutaj 21.07.1868 r.
przyjął swięcenia kapłańskie. W 1868 r. pełnił posługę wikarego
w Niepołomicach, w 1870 r. został katechetą w
szkole sióstr benedykytnek w Staniątkach.
25.10.1873 r.
został mianowany ojcem duchownym w tarnowskim Seminarium.
W 1878 r. przejął
urząd wicerektora Seminarium. W 1886 r. powrócił na stanowisko katechety w
szkole w Staniątkach.
W tym samym roku
został proboszczem w Zabierzowie. Po rozgraniczeniu pozostał w diecezji
tarnowskiej. 15/ Ksiądz Radwański Piotr
(ur.4.11.1859 Świątniki - zm.28.09.1896), syn Józefa i Cecylii Janik, brat
ks. Klemensa.
Teologię studiował w Tarnowie i tu w 1885 r. przyjął
swięcenia kapłańskie. W 1885 r. został skierowany
na wikariat w
Słopnicach,
31.07.1886 r. objął wikariat w Łącku, 30.12.1886 r.
w Zasowie, 27.08.1887 r. w Czchowie, w 1888 r. w Lipnicy Murowanej,
14.07.1888 r. w Uściu Solnym, 15.07.1890 r. został
tu administratorem, 2.07.1891 r. był wikarym w Ciężkowicach,
od 20.09.1891 r. katechetą w Dąbrowie Tarnowskiej,
6.09.1892 r. wikarym w Czerminie, 17.07.1893 r. w Brzezinach,
5.04.1894 r. został przeniesiony na wikariat do Ochotnicy
Dolnej, w 1896 r. do Kamienicy. W tym samym roku został
zwolniony z
obowiązków duszpasterskich i suspendowany. 16/ Ksiądz Radwański Stanisław
(ur.1916 Świątniki - zm.18.05.1986),
ojc. Klemens Radwański (1884 - 1951)
mat. Franciszka Wcisło (1890 - 1978), c. Michała i
Apolonii Wcisło.
Od 1934 r. zakonnik pauliński na Jasnej Górze, w
1942 r. uzyskał w Częstochowie święcenia kapłańskie.
Imię zakonne w klasztorze na Jasnej Górze w
Częstochowie - Ojciec Anzelm.
Pełnił funkcję administratora Jasnej Góry. M.in. z
jego inicjatywy powstało muzeum historyczne klasztoru. 17/ Skimina Klemens (ur.+/-1855
Szczytniki - zm.1916), nauczyciel szkoły powszechnej w Pcimiu k. Myślenic, żona
Mieczysława Woźniak (zm.1941) - syn prof. dr Stanisław Klemens Skimina (1886
- 1962) [zob. niżej] 18/ Ksiądz Skimina Ludwik
(ur.1881 Szczytniki), syn Kazimierza, student na Uniwersytecie Jagiellońskim
1902/03,
Wydział
Filozoficzny, następnie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza
we Lwowie
oraz na Wydziale
Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego 1907/08. 19/ Skimina Stanisław Klemens (ur.27.04.1886
Pcim - zm. 19.09.1962 Kraków, poch. cm. Rakowicki w Krakowie),
filolog klasyczny, profesor UJ i Uniwersytetu im.
Mikołaja Kopernika w Toruniu [PSB],
ojc. Klemens Skimina (zm.1916) ze Szczytnik,
nauczyciel w Pcimiu k. Myślenic [zob. wyżej]
mat. Mieczysława Woźniak (zm.1941)
w latach 1911 - 13 profesor gimnazjum w Bochni, od
1.09.1913 profesor III Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego w Krakowie.
Po II wojnie profesor filologii klasycznej UJ w
Krakowie, działacz Koła Towarzystwa Szkół Ludowych im. M. Konopnickiej
w Bochni.
[zob. Polski Słownik Biograficzny] 20/ Skimina Walenty (ur.1838
Szczytniki - zm.1908), syn Szymona i Anny z d. Wierzchowska (z Zagórza k.
Staniątek),
Seminarium Duchowne w Tarnowie, student na
Uniwersytecie Jagiellońskim 1862/65,
Wydział Teologiczny.
Katecheta gimnazjum św. Jacka w Krakowie, w 1875 r.
otrzymał probostwo w Bolechowicach 21/ Skimina Wojciech, jeden z
organizatorów gminnego komitetu wyborczego PSL w Szczytnikach 19.04.1911 r.,
delegat na kongres PSL . 22/ Strojek Jan (ur.8.05.1852
Szczytniki), syn Jakuba [syn Mikołaja Strojka i Petroneli Kalickiej],
student na Uniwersytecie Jagiellońskim 1871/75,
Wydział Filozoficzny. Profesor filologii klasycznej gimnazjum
w Podgórzu. 23/ KsiądzStrojek Klemens
(ur.10.10.1891 Szczytniki - zm.23.07.1975, poch. Izdebnik), syn Kazimierza i
Franciszki,
student na Uniwersytecie Jagiellońskim 1911/15,
Wydział Teologiczny, kapłan archidiecezji krakowskiej
[zob. "Leksykon..."] 24/ Strojek Michał (ur.27.09.1899
Szczytniki - zm.11.11.1941 w obozie Mauthhausen - Gosen), syn Karola
i Urszuli z d.
Bułat,
Leśnik dyplomowany, absolwent Wydziału Rolniczo -
Leśnego Uniwersytetu Poznańskiego,
nadleśniczy lasów
państwowych na
Pomorzu, w listopadzie 1939 r. wywieziony przez Niemców do obozu
koncentracyjnego
jako więzień polityczny, zm. 11.11.1941 w obozie K.L. Mauthausen - Gosen.
[zob.
„Michał Strojek”] 25/ Szlachta Cyprian
(ur.ok.1845), w 1858 r. uczeń gimnazjum w Bochni, ukończył Seminarium
Duchowne w Tarnowie, podoficer
wojsk austriackich, bliski współpracownik Pawła Libiszewskiego - właściciela
Szczytnik,
pełnomocnik
Kazimierza Olearskiego - wł. Czyżowa i Zborczyc 26/ Waśniowski Antoni
(ur.13.10.1873 Trąbki), syn Tomasza, student na Uniwersytecie Jagiellońskim
1893/96,
Wydział
Filozoficzny, następnie na uniwersytecie w Berlinie 1896/97. 27/ Ksiądz Wcisło Eugeniusz
(ur.1901 Szczytniki - zm.1981 Chełmek k. Chrzanowa) pochowany w Chełmku,
syn Piotra Wcisło (1867 - 1908 USA) i Anieli
Szczepanik (zm.1947, poch. Chełmek),
święcenia kapłańskie otrzymał w r. 1928, po czym
rozpoczął pracę duszpasterską w roku 1929 w Raciborowicach
pod Krakowem. Następnie jeden rok pracował w
Lanckoronie, potem w Igołomii, a stamtąd został przeniesiony do Bobrku,
gdzie pracował 4 lata. Był pierwszym proboszczem w
Chełmku. [zob. podstrona „Piotr Wcisło”] 28/ Ksiądz Wcisło Stanisław
(ur.28.04.1918 Szczytniki - zm.1983, poch.w Hecznarowicach k. Bielska
Białej),
syn Piotra i Łucji Sobór, kapłan archidiecezji
krakowskiej. [zob. podstrony : „Leksykon” ,
„Zdjęcia”, Piotr Wcisło”] 29/ dr Wcisło Wincenty
(ur.18.12.1897 Szczytniki), syn Szymona i Rozalii ze Strojków. Doktor praw.
Ożeniony 9.11.1937 r. z Gertrudą Fred.
Ukończył gimnazjum klasyczne w Krakowie (1915),
Wydział Prawa U.J. (1925)
i Szkołę Nauk
Politycznych przy U.J. (1927)
Podczas I wojny światowej służył w wojsku
austriackim, był w niewoli ros., 1918 - 1921 w wojsku polskim.
Porucznik
rezerwy. Zastępca nacz. Urzędu Celnego w Poznaniu i Gdyni.
Kierownik oddz.
kontr. Dyrekcji Ceł w Poznaniu. 30/ Wojakowski Albin
(ur.15.05.1900 Świątniki - zm.2.07.1983 Katowice), syn Sebastiana
Wojakowskiego (1853 - 1926) i Anastazji
Wcisło, Gimnazjum w Bochni (1911 - 1916), dyrektor jednej z kopalń w
Katowicach, dyr. w Zjednoczeniu [zob.
„Zdjęcia”] 31/ Ksiądz Prof. Wojakowski
Wincenty (ur.15.01.1887 Świątniki - zm.7.02.1952 Sieradz, poch. Sieradz),
syn
Sebastiana Wojakowskiego (1853 - 1926) i Anastazji Wcisło (1866 - 1932) - c.
Jana Kantego Wcisło, student
Uniwersytetu Jagiellońskiego 1907/08,
Wydział Lekarski, parafie :
Rawa Ruska, Stryszów, Leńcze (do 1942
r.). [zob. podstrona : Zdjęcia] 32/ Wójcik Józef (ur.1890
Trąbki), syn Franciszka, rolnika w Sierczy. Stud. na Wydz. Teol. U.J. 1916/17
- 1917/18, członek
Zgromadzenia Zmartwychwstańców.
Legiony Polskie 1914 - 1918 r. Bułat Piotr (ur.28.01.1896
Szczytniki), s. Marianny, przydział 3.pp.LP, zawód : lokaj Janik Władysław (ur.Szczytniki),
starszy żołnierz, przydzial 3.pp.LP2.pp.LP
Sobór Piotr (ur.1896
Świątniki Dolne), s. Ludwika, pseudonim „Skórka”, stopień
wojskowy : sierżant
Grzebieniowski Jan
(ur.16.06.1897 Grodkowice), s. Michała, Stopień : starszy żołnierz, przydział
3.pp.LP
Jankowicz Jan
(ur.25.08.1896 Grodkowice), s. Jana, czeladnik ślusarski
Górecki Leon (ur.1896
Brzezie), zawód : drukarz, przydzial 2.pp. LP
Więźniowie Oświęcimia :
Kołos Leon (ur.30.03.1904
Szczytniki - zm.12.02.1943 Oświęcim), wyzn. katol. Kołos Kazimierz (ur.27.03.1917
Szczytniki - zm.23.03.1942 Oświęcim), student, wyzn. katol., nr obozowy
22476
[s. Jakuba, student Wydz. Chemii UJ., działacz podziemia AK]
uczeń Gimnazjum Męskiego Zgromadzenia Ks. Misjonarzy w Wilnie (1933 r.)
Straty osobowe i ofiary represji
pod okupacją niemiecką :
Bułat Eugeniusz (ur.20.09.1918 Szczytniki), obóz koncetracyjny Buchenwald, deportowany
do Niemiec
Bułat Franciszek (ur.13.09.1913 Szczytniki),
przydział wojskowy : 5 p.p., starszy strzelec, jeniec wojenny,
Stalag XII - B, nr jeńca 22959, 31.12.1841
zwolniony jako robotnik cywilny
Bułat Fryderyk Karol (ur.4.11.1922
Szczytniki), s. Karola i Julii, deportowany do pracy w III Rzeszy 1.08.1943 -
1.03.1945 Duliba Julianna (z d. Skimina) (ur.17.07.1924
Szczytniki), c. Piotra Skiminy i Marii,
wywieziona na roboty 1.04.1941 - 1.12.1941, 1.07.1942 - 1.04.1945 Grzywacz Józef (ur.15.03.1920
Biskupice - zm.26.07.2000), mieszkał : Trąbki,
s. Józefa i Anieli,
robotnik przymusowy zatudniony w sektorze wytwórczym, Niemcy, Oberasbach
(Neustadt)
Kołos Leon (ur.30.02.1904 Szczytniki - zm.12.02.1943 Oświęcim), więzień
obozu Auschwitz
Kołos Kazimierz (ur.2.03.1917 Szczytniki - zm.23.03.1942
Oświęcim), więzień obozu Auschwitz
Kołos Eugeniusz
(ur.15.04.1920 Szczytniki - zm.29.03.1998), s. Ludwika i Franciszki,
robotnik przymusowy w
rolnictwie 1940 -1945, Leitmertz (Czechy) Kołos Piotr Stefan
(ur.17.03.1930 Szczytniki), s. Michała i Zofii Bułat, więzień obozu
hitlerowskiego w 1940 r.
s. Ludwika i
Franciszki, deportowany do pracy w III Rzeszy 1.02.1940 - 1.04.1945 Lasoń Mieczysław Leon
(ur.14.05.1925 Szczytniki - zm.12.06.2006),
s. Marcelego i Marii,
wywieziony na roboty 1.02.1941 - 1.04.1945 (Grossarl, Bischofshofen) Limanowski Stanisław
(ur.25.10.1925 Szczytniki), s. Antoniego i Marianny,
wywieziony na roboty
1.07.1940 - 1.04.1942, 1.08.1942 - 1.03.1945 Okarma Józefa (z d. Bartosi )
(ur.17.03.1924 Świątniki), c. Walentego Bartosi i Cecylii, wywieziona
na roboty 1.04.1940 -
1.03.1945 (Wallduern, Mosbach)
Skimina Stanisław (ur.15.09,1910 Szczytniki - zm.27.05.1945),
zginął obóz koncentracyjny Mauthausen
Sobór Jan (ur.31.05.1923 Szczytniki), s. Franciszka i Zofii, obóz
pracy, Niepołomice 1943 r. Strojek Michał (ur.27.09.1899
Szczytniki - zm.11.11.1941 w obozie Mauthhausen - Gosen) (zob. wyżej) Szymoniak Henryk (ur.17.08.1916
Darczyce - zm.13.10.1997), mieszkał : Trąbki, s. Jakuba i Marii, wywieziony
na roboty :
1.10.1939 - 1.04.1945 Oberried kr. Freiburg Waśniowski Stanisław
(ur.12.12.1921 Trąbki - zm.20.03.2002), s. Antoniego i Julii Pracuch,
więzień obozu koncentracyjnego 1.05.1944 - 1.01.1945
Waśniowski Mieczysław (ur.11.09.1924), obóz koncentracyjny
Buchenwald, Riga (od 20.02.1943)
Wcisło Wincenty (ur.18,12,1897 Szczytniki), mieszkał przed wojną
: Poznań, przesiedlony 17.02.1938
do Generalnej Gubernii
Wcisło Franciszek (ur,4.09.1921 Szczytniki - zm.7.09.1994), s.
Jakuba i Jadwigi,
w czasie II wojny
robotnik przymusowy, zatrudniony w rolnictwie, Eidlitz
Wcisło Kazimierz (ur.2.07.1923 Szczytniki), s. Józefa i Julii,
przed II wojną mieszkał Proszów, pow. Kępno,
w czasie II wojny
robotnik przymusowy, zatrudniony w rolnictwie, Schwante (1941 - 1945) Wcisło Józef (ur.13.03.1924
Szczytniki - zm.14.04.2005), s. Leona i Zofii Kołos, obóz hitlerowski
1.01.1944 - 30.06.1944 Żak Jan (ur.19.02.1917 Trąbki 0
zm.8.06.2005), s. Józefa i Małgorzaty,
deportowany do pracy
przymusowej w III Rzeszy 1.04.1943 - 1.03.1945 (Lutherstadt)
Emigranci do USA :
(do 1925 r.) ok.1903 - 1906 r. Skimina -
Iwulska Katarzyna (ur.18.03.1878 - zm.22.05.1960 Cleveland, OH, USA),
siostra Anieli i
Marii
ojc. Antoni Skimina
(ur.27.05.1853 Szczytniki), s. Wincentego i Agnieszki Radwańskiej mat. (śl.7.02.1877) Małgorzata
Jankowicz (ur.1857 Grodkowice), c. Macieja i Doroty Jędras
mąż Katarzyny
Skiminy (ślub 24.01.1900 Polska) :
Bartłomiej Iwulski
(Pisano Ewulski), (ur.20.08.1875 Polska - zm.24.01.1940 Crawford County, KS,
USA).
Dzieci (Iwulscy) :
10 (w latach 1900 -1903 ur. w Polsce, w latach 1906 - 1916 ur. Crawford
County, KS, USA) 1905 r. - Strojek Benedykt (ur.1863
Szczytniki), wypłynął statkiem "Georgia" z portu Triest (Włochy)
( 5.03.1905 r. w
porcie Nowy Jork przyjął go Wojciech Olmiencki) 1905 r. - Bułat Stanisław
(ur.1860) Szczytniki, przybył do portu Nowy Jork 13.06.1905 r. z portu Hamburg,
statkiem
"Deutschland" przed 1907 r. - Radwański Hieronim
ze Świątnik, ojciec Bartłomieja i Jana 1907 r. - Radwański Bartłomiej (ur.1878),
Świątniki, przybył do Nowego Jorku 29.02.1907 r. z portu Bremen
statkiem
"Brandenburg" z bratem Janem. W porcie przyjął ich ojciec Hieronim
Radwański 1907 r. - Radwański Jan
(ur.1891), przybył do Nowego Jorku 29.02.1907 r. z bratem Bartłomiejem j.w. 1907 r. - Radwańska Helena
(ur.1880 Świątniki), żona w/w Bartłomieja Radwańskiego,
przybyła do portu
Nowy Jork 24.06.1907 r. z portu Antwerp, statkiem "Finland",
przyjął ją i córkę
mąż Bartłomiej Radwański 1907 r. - Radwańska Stanisława
(ur.1906 Świątniki), córka Bartłomieja i Heleny
[w USA 24.06.1907 r.przyjął
je Bartłomiej Radwański, mąż Heleny] 1907 r. - Wcisło Piotr
(ur.20.06.1867 Szczytniki, dom nr 44 - zm.1908 USA), przybył do portu Nowy
Jork z portu Hamburg,
23.02.1907 r.
statkiem "Pretoria", 12.03.1907 r. w porcie Nowy Jork przyjął
Wojciech Szczepanik
ojc. Łukasz Wcisło
(ur.1826 Szczytniki, dom nr 20)
mat. Franciszka Żak
(ur.1833 - zm.1875)
żona Aniela
Szczepanik z Brzezia (zm.1947)
[po śmierci Piotra
Wcisło w 1908 r., opiekunem jego 5 dzieci (ur.w latach 1898 - 1906) był brat
Romuald Wcisło,
dom nr 44] 1907 r. - Wójcik Piotr
(ur.1871), Trąbki [w USA 5.03.1907 r. w porcie Nowy Jork, przyjął go brat
Franciszek Wójcik,
zob.1910
r.] 1907 r. - Szwagrzyk Franciszek
(ur.1883 Trąbki), 16.03.1907 r. przybył do portu Nowy Jork z Bremen, statkiem
"Weimar" 1907 r. - Wójcik Stanisław
(ur.1880), Trąbki [w USA przyjął Franciszek Wójcik] 1907 r. - Wcisło Elżbieta
(ur.1884), Szczytniki, wyjazd z portu Bremen 24.03.1907 r. statkiem
"Rhein" do Nowego Jorku
(inni pasażerowie :
Franciszka Gajewska, lat 23 z Krakuszowic, Katarzyna Rajca) 1907 r. - Wcisło Wawrzyniec
(ur.1882 Szczytniki - zm.1963 Głęboka k. Kocmyrzowa), s. Jakuba i Salomei z
d. Bilskiej,
w marcu 1907 r.
przybył do portu Baltimore, Maryland, statkiem "Koln" z portu
Bremen. Przyjął go Jędrzej Bułat.
żona (śl.23.06.1908
r. Chicago, USA) Jadwiga z d. Wcisło 1907 r. - WcisłoJadwiga
(ur.1886 Szczytniki - zm.1977 Głęboka k. Kocmyrzowa), c. Kajetana i Cecylii z
d. Bułat
mąż (śl.23.06.1908
r. Chicago, USA) Wawrzyniec Wcisło ok.1908 r. - Skimina Maria
(ur.1.02.1891 Polska - zm.10.11.1973 Anna, Kansas, USA)
ojc. Antoni Skimina
(ur.27.05.1853 Szczytniki), s. Wincentego i Agnieszki Radwańskiej
mat. (śl.7.02.1877)
Małgorzata Jankowicz (ur.1857 Grodkowice), c. Macieja i Doroty Jędras
1 mąż Marii S. :
ślub 30.05.1908 Frontenac, KS, USA
John A. Crepinsek (ur.1880 - zm.1946), przybył do
USA w 21 .03.1906 r.
Dzieci (Crepinsek) : 6 (w latach 1909 - 1918 , ur.
Cockerill, Crawford, KS, USA)
2 mąż Marii S. :
ślub 16.10.1948 Chicago, USA
Joseph Zupon (ur.18.02.1888 - zm.14.01.1964, poch.
Mt. Camel Cementery) ok.1910 r. - Bułat Jadwiga
(ur.1890), mąż (śl.15.06.1910 Chicago) Tomasz Grabski z Grodkowic (ur.1883),
przybyły do
USA w 1907 r. 1910 r. - Wojakowska Julia
(ur.1889 Świątniki) i Wojakowska Antonina (ur.1908 Świątniki), z portu
Bremen (Niemcy)
[26.04.1910 r. w
porcie Nowy Jork, przyjęła je Katarzyna Radwańska - siostra Julii] 1910 r. - Wcisło Marianna
(ur.1890), Szczytniki, Merseburg (Saksonia, Niemcy), panna
przybyła do Nowego
Jorku z portu Bremen 26.04.1910 r, statkiem "Kronprinz Wilhelm",
przyjął ją
Wawrzyniec Wcisło [zob. 1908 r.] 1910 r. - Wójcik Piotr
(ur.1871), Trąbki [w porcie Nowy Jork przyjął brat Franciszek Wójcik] 1912 r. - Skimina Aniela (Angela)
(ur.8.05.1888 - zm.16.03.1955 Melrose Park, IL. USA), mieszkała : Grodkowice
ojc. Antoni Skimina
(ur.27.05.1853 Szczytniki), s. Wincentego i Agnieszki Radwańskiej
mat. (śl.7.02.1877)
Małgorzata Jankowicz (ur.1857 Grodkowice), c. Macieja i Doroty Jędras
Skimina Aniela
przybyła do portu Nowy Jork w dniu 29.03.1912 statkiem "President
Grant" z Hamburga,
przyjął ją
Bartłomiej Iwulski (opłacił 8 $), (ur.20.08.1875 Polska - zm.24.01.1940
Crawford County KS, USA),
mąż siostry
Katarzyny Skiminy (śl.24.01.1900 Polska),
1 mąż Anieli
S.(śl.29.05.1912 Crawford County Cansas) :
Johann "John" Orozen (ur.22.05.1879 St.
Janz, Jugosławia - zm.8.05.1934 Crawford County Cansas)
Dzieci (Orozen) : 6, urodzone w Cockerill KS, USA
2 mąż Anieli
S.(śl.30.12.1939 Lamar MO) :
John Kalusha (ur.8.06.1887 Węgry - zm. ? Pittsburg Cansas, poch. Mt. Carmel
Cementary Frontenac, KS)
3 mąż Anieli S. :
NN. 1912 r. - Kołos Juliaz d.
Bułat (ur.1892), Szczytniki [w dokumencie : Kolasawna Julia], przybyła z
portu Antwerp,
statkiem
"Lapland"
[13.05.1912 r. w
porcie Nowy Jork, przyjął ją brat K. Bułat] 1912 r. - Lasoń Stefan
(ur.1894), Szczytniki, przybył do portu Nowy Jork 29.03.1912 r. z portu
Hamburg,
statkiem
"President Grant", przyjął go Bartłomiej Jewolski [Iwulski ?] 1913 r. - Grzyb Andrzej (ur.1881),
Szczytniki, przybył do Nowego Jorku 28.04.1913 r. z portu Antwerp, statkiem
"Lapland"
[29.04.1913 r. w
porcie Nowy Jork przyjął go Piotr Grzyb, kuzyn] 1913 r. - Bułat Julia
(ur.1891), Szczytniki, przybyła do portu Nowy Jork z portu Bremen, statkiem
"Roon"
[21.06.1913 r. w
porcie Nowy Jork, przyjął Tomasz Grabski (Grabowski) z Grodkowic (ur.1883),
przybyły do
USA w1907 r.,
mąż Jadwigi Bułat
(śl.15.06.1910 Chicago)] 1913 r. - Radwańska Waleria
(ur.1891), Świątniki ok.1915 r. - Bułat Julia
(ur.9.02.1894 Szczytniki - zm. styczeń 1979)
mąż (śl.1915) Jan Kozioł (ur.ok.1883 Sułkowice)
[prawdopodobnie to Julia Bułat, przybyła do USA w 1913 r.] 1925 r. - Skimina Wiktor (ur.1897Szczytniki), żona Emilia Wcisło (ur.1900 -
zm.1956), c. Piotra Wcisło i Anieli Szczepanik z Brzezia 18.10.1925 przybyli
do portu Nowy Jork, statkiem "Frederik VIII' z portu Kopenhaga
Emigranci do krajów Europy: ( do końca XIX wieku)
1890 r. - ze Szczytnik : rodzeństwo ; Jerzy (ur.1869), Wojciech (ur.1872)i Maria Wcisłowie,
dzieci Łukasza
Wcisło (ur.1839) i Joanny Kołos (Szczytniki, dom nr 12, od ok. 1867 r. dom nr
80),
wyemigrowali do
Petrvald k. Ostrawy (Czechy), później część rodziny do Kanady
[prawnuk Jerzego -
Mark Vcislo, dyplomata, Pierwszy Sekretarz Ambasady Kanady w Chinach (2008
r.)] http://w01.international.gc.ca/cra-rce/Mission.aspx?lang=eng&mid=32 ok. 1890 r. - ze Szczytnik : Wincenty
Bułat i żona Katarzyna Kołos, Francja
Skróty : SHGK - Słownik historyczno -
geograficzny woj. krakowskiego w średniowieczu PSB - Polski Słownik Biograficzny
