[ artykuł ze zbiorów prywatnych p. Anny
Wcisło ze Szczytnik
]
Galicja odpadłszy w r. 1772 od Rzeczpospolitej nie zaznała pobudzającej
działalności Komisji Edukacji Narodowej.
Cesarzowa Maria Teresa
nakazała urządzić szkolnictwo niższe według Felbigera, a więc po wsiach
szkoły TRYWIALNE, a większych miastach GŁÓWNE, we Lwowie
jako stolicy jedyna na cały kraj NORMALNA . Ta ostatnia miała wychowywać
nauczycieli dla szkół
głównych, tych zaś wychowankowie mieli nauczać w trywialnych. Zarządziła, aby
nauka w szkołach
niższych była w języku
niemieckim. Dawne szkoły parafialne i kolegia akademickie przekształcono na
główne w miastach, na trywialne po wsiach, znosząc ich
zależność od kościoła, a poddajżc pod wyłączną władzę urzędów politycznych.
Rok 1805 przyniósł tak zwaną polityczną ustawę szkolną, która
narzuciła bezwzględną germanizację oświaty ludowej,
zaprowadzić język
niemiecki w szkole niższej. Nadzór nad szkołą oddała z powrotem kościołowi,
konsystorz diecezjalny
stawał sie władzą szkolną,
dziekani i proboszczowie wizytatorami. Celem nauki stawało się wyrabianie
wprawy w użyciu
języka niemieckiego i
wyuczenie czterech działań rachunkowych. Jako metodę nauczania oficjalnie
wprowadzona ustawa
metodą pamięciową, jako
środki wychowawcze surowy rygor i hojne wydzielanie plag cielesnych.
Wprowadzone w latach 1860 - 1867 przeobrażenia ustrojowe
monarchii austriackiej przyniosły Galicji wewnętrzną
autonomię. Od 1860 r. do
szkolnictwa ludowego wraca język polski. W r. 1866 sejm galicyjski powołał
krajową władzę
edukacyjną pod nazwą Rada
Szkolna Krajowa. Nowy etap rozwoju szkolnictwa ludowego otworzyły uchwalone
przez sejm
krajowy we Lwowie trzy
ustawy szkolne z 1873 r. oparte na postanowieniach państwowego normatywu
szkolnego
z 14 maja 1869 r. Krajowa
ustawa o zakładaniu i utrzymywaniu publicznych szkól ludowych oraz obowiązku
posyłania
do nich dzieci z 25 maja
1873 r. wprowadziła sześcioletni powszechny obowiązek szkolny dla dzieci w
wieku 6 - 12 lat
oraz uregulowała sprawy finansowe
związane z utrzymywaniem i zakładaniem placówek oświaty ludowej.
Stopień zorganizowania szkoły zależał od ilości uczniów na
jednego nauczyciela, przeciętnie przypadało 80 dzieci.
Zgodnie z tą zasadą,
jeżeli w szkole było 160 dzieci, powstawała szkoła dwuklasowa. Szkoły
wydziałowe miały zapewnić
dzieciom, które nie mogły
się uczyć w szkole średniej, wykształcenie przewyższające zakres nauczania
szkoły ludowej.
Do szkoły tej trafiali uczniowie
po pięciu latach nauki w szkole pospolitej. Program tej szkoły obejmował
trzyletnie
kształcenie w
przedmiotach ogólnokształcących oraz praktycznych. Sieć szkolna tutejszej okolicy w
1866 roku. "SCHEMATYZM obejmujący
wszystkich nauczycieli przy szkołach narodowych w Tarnowskiej diecezji
biskupiej
obrządku łacińskiego
znajdujących się na rok 1866" wymienia jakie w tutejszej okolicy
istniały szkoły : - c.k. Szkoła główna z niższą realną w
Bochni założona 1784 r. Patron : Monarcha i Magistrat
miejscowy, Dyrektor : Robert Kustner,
uczyło : 6 nauczycieli, 3 zastępców i 1 pomocnik, Ilość uczącej się młodzieży :
525 oraz 87 uczniów szkoły niedzielnej. - c.k. Szkoła główna w Wieliczce, założona 1786 r. Patron : Monarcha, Dyrektor : Jan Mohnhaupt,
uczyło : 3 nauczycieli, 3 zastępców, 1 pomocnik. - Szkoła główna panieńska i zakład
naukowy w celu wyższego wykształcenia panien w Klasztorze PP. Benedyktynek w Staniątkach, założona 1789 r. Dyrektor : katecheta :
ks. Andrzej Kuczek, Prefekta : s. Elżbieta
Porębska, Uczyły : 8 nauczycielek -
zakonnic i 2 nauczycielki pomocnicze. Ilość uczącej się młodzieży :
90 uczennic. - Wyższy dwuletni kurs pedagogiczny
kształcenia panien w Staniątkach, założony 1861 r. Dyrektor kursu i nauczyciel :
ks. Andrzej Kuczek, Uczyły : 7 nauczycielek ze
szkoły głównej jak wyżej. - Trywialna szkoła panieńska w Bochni, założona 1833 r. Patron : Magistrat miejscowy, Dyrektor : ks. Franciszek
Ksawery Gluziński, proboszcz miejscowy, były dziekan i dozorca szkół. Uczyło : 3 nauczycielki i 1
nauczycielka robót ręcznych, Ilość uczących się młodzieży :
292. - Trywialna szkoła panieńska w Wieliczce, założona 1789 r. Patron : Monarcha, Dyrektor : nieobsadzony, Uczyło : 3 nauczycielki i 1
pomocnica, Ilość uczącej się młodzieży :
nie podano. Szkoły trywialne istniały w : - GDOWIE, założona 1860 r. Patron : Pleban miejscowy, Nauczyciel : Jan Fliś, Ilość uczącej się młodzieży :
139 oraz 15 uczniów szkoły niedzielnej. - NIEPOŁOMICACH, założona 1784 r. Patron : Uprzywilejowany, Bank
Narodowy, Nauczyciel wzorowy : Antoni
Borowicz, pomocnik tymczasowy : Jan Schneider, Ilość uczącej się młodzieży :
192 oraz 100 uczniów szkoły niedzielnej. - PODGÓRZU, założona 1818 r. Patron : Magistrat, Nauczyciele : prow. nauczyciel
3 klasy : Wojciech Bednarski, nauczyciel 2 klasy :
Piotr Droszcz,
ur.1815 r., 32 lat służby, Ilość uczącej się młodzieży :
120 oraz 33 uczniów szkoły niedzielnej. - WOLI BATORSKIEJ, założona 1861 r. Patron : Gmina miejscowa, Nauczyciel : Maksymilian
Gułowski, Ilość uczącej się młodzieży :
165. Szkoły parafialne istniały w : - BISKUPICE - KONOPKA, założona : 1859 r. Patron : Pleban miejscowy, Nauczyciel : Michał Rudnicki, Ilość uczacej się młodzieży :
36. - ŁAZANY, założona 1864 r. Patron : Konkurencja i pleban, Nauczyciel i organista : Sebastian
Rajewski, Ilość uczącej się młodzieży :
54. - NIEGOWIĆ, założona : 1839 r. Patron : Pleban miejscowy i
konkurencja, Nauczyciel : Szymon
Orzechowski, Ilośc uczącej sie
młodzieży : 35. Szkoły parafialne niesystemizowane
istniały w : - ŁAPANÓW, założona 1848 r. Patron : Pleban miejscowy, Nauczyciel i organista : Edward
Siekierski, Ilość uczącej się młodzieży :
95. - RACIECHOWICE, założona 1842 r. Patron : Pleban miejscowy, Nauczyciel : Józef Łosiowski, Ilość uczącej się młodzieży :
63 oraz 35 uczniów szkoły niedzielnej. Reorganizację sieci szkolnej Ziemi
Bocheńskiej rozpoczęła Rada Szkolna Okręgowa w 1893 r. zaczynając od szkół
w mieście Bochni, gdyż
tam były warunki odpowiednie pod względem lokalowym i finansowym do
przeprowadzenia
inwentaryzacji. W miejsce szkoły głównej i szkoły
panieńskiej utworzone zostały jednolite pięcioklasowe szkoły - męska i
żeńska. Niższa Szkoła Realna została
przemianowana na 3 - letnią Szkołę Wydziałową, połączoną organizacyjnie z 5 -
letnią szkołą
Męską. Bochnia otrzymała
szkołę z 8 - letnim zakresem nauczania - z najwyższym stanem organizacyjnym.
Szkoły trywialne w tych miejscowościach, których zarządy gminne
wyraziły zgodę na warunki stawiane przez władze
oświatowe, przemianowano
na szkoły jedno i dwuklasowe.
W Niepołomicach utworzono 4 - klasową szkołę ludową. C.k. Rada
Szkolna Krajowa pismem z 29 października 1879 r.
wezwała gminę m.
Niepołomice do postawienia piętrowego budynku dla szkoły ludowej. Rada
Miejska jednogłośnie
uchwaliła wystawienie
budynku szkolnego. Budowę rozpoczęto 1879 r., a zakończono w lipcu 1881 r.
Pierwszym kierownikiem
tej szkoły został Konstanty Przybytko. Od początku XIX wieku istniała też w
Niepołomicach Szkoła Żydowska - HEDER, prowadzona przez miejscowego rabina.
Szkoły parafialne, a w większości też filialne pozostały na
dawnym statusie jako nieuregulowane jednoklasowe, gdyż
brakowało dla nich
nauczycieli oraz środków finansowych.
W Niegowici utworzono 2 - klasową szkołę ludową, chociaż
spełniała warunki przewidziane dla szkół czteroklasowych.
Nowe szkoły ludowe
zorganizowano w : Targowisku 1886 r., Cikowicach i Książnicach 1887 r.,
Pierzchowie i Siedlcu 1888 r.,
Chróści 1889 r.
Podstawowym warunkiem reorganizacji lub organizacji szkoły w
gminie wiejskiej i małomiejskiej było powołanie zakresu, w którego skład wchodziły od jednej do
trzech lub nawet czterech wsi (gmin). Do tych zakresów szkolnych należały
obszary
dworskiego danego terenu.
Gmina szkolna musiała zapewnić grunt na parcelę budowlaną, boisko i ogród,
wybudować
pomieszczenie dydaktyczne
(budynek szkolny) z mieszkaniem dla nauczyciela, zapewnić środki na
wyposażenie i utrzymanie szkoły oraz opłacać
prestacje (należności) na pensje nauczycielskie.
Dla zapewnienia materialnego bytu organizowanych szkół ludowych
zgodnie z krajowymi ustawami szkolnymi utworzono w Galicji trzystopniową organizację o
charakterze finansowa - fundusz szkolny krajowy, fundusz szkolny okręgowy
z siedzibą w Bochni i
fundusze szkolne miejscowe każdej oddzielnej szkoły ludowej.
Środki finansowe funduszy szkolnych pochodziły przede wszystkim
z dodatków do podatków państwowych bezpośrednich,
indywidualnych danin,
dotacji gmin czy też majątku własnego. Dodatki do podatków na pensje
nauczycieli w całej Galicji
były jednakowe i wynosiły
3 % podatków państwowych opłacanych przez wielką własność ziemską (dwory)
oraz 9 %
podatków państwowych
wnoszonych przez miasta i małą własność wiejską (chłopi - włościanie).
świadczenia ludności
na wydatki rzeczowe szkół
takie jak : opał, światło, obsługa, wyposażenie w meble, podstawowe pomoce
naukowe itp.
w każdej gminie szkolnej
były inne - w zależności od liczby ludności, zamożności mieszkańców, a także
posiadania
przez samorządy majątku
własnego. Najwyższe ze spotykanych w powiecie bocheńskim dodatki na
utrzymanie szkoły
opłacały gminy - Lipnica
Górna aż 99, 34 % oraz Zabierzów 89, 42 % podatków bezpośrednich wnoszonych
przez małą
własność ziemską
(chłopów). Ciężary jakie ponosiła ludność na utrzymanie szkół ludowych były
dlatego tak wysokie
bo placówki oświatowe
utrzymywano środkami miejscowymi bez żadnych dopłat ze strony państwa.
Dlatego wiele wsi (gmin)
mniej zamożnych broniło się przed uruchomieniem publicznej szkoły i wolało we
własnym
zakresie organizować
naukę czytania i pisania jako tańszą, a przez to łatwiej dostępną dla ubogich
mieszkańców wsi.
Takie nauczanie c.k. Rada
Szkolna Krajowa nazywała POKĄTNYM, a w sprawozdaniu zapisała "w
niektórych okręgach
ludność utrzymuje sobie
niewielkim kosztem pokątne szkółki zimowe". Przyczyna wolnego wzrostu ilości
publicznych
szkół ludowych w Galicji
i w powiecie bocheńskim, do którego należały m.in. Szczytniki leżała przede
wszystkim w wadach
krajowej ustawy o
kosztach zakładania i utrzymywania szkół ludowych, świadczenia na cele
szkolne płaciły tylko te gminy,
które posiadały szkołę
albo zadeklarowały jej założenie. Mankamentem ustawy było też nierównomierne
rozłożenie
obciążenia podatników.
Mała własność czyli chłopi płacili wg ustawy "trzy razy tyle na pensje
dla nauczycieli co obszary
dworskie". Nowa
ustawa z 23 maja 1885 r. o zakładaniu i urządzaniu publicznych szkół ludowych
ustaliła jednakowe 6 %
prestacje szkolne dla
małych własności i obszarów dworskich, wyznaczyła 10 % dodatków jako górne
granice świadczeń
na utrzymanie szkół, biedniejszym
gminom przyznała pomoc w postaci zasiłku z funduszu szkolnego krajowego, - co
dało
przyspieszenie rozbudowy
sieci szkolnej. W powiecie bocheńskim do przyspieszenia organizowania i
budowy nowych szkół
w końcu XIX i na
poczatku XX wieku przyczyniła się także ożywiona działalność Polskiego
Stronnictwa Ludowego.
Tabela 3 zawiera wykaz
budynków szkolnych z powiatu bocheńskiego i tutejszej okolicy, które
zbudowano przy pomocy
zasiłków funduszu
szkolnego krajowego, wymienione w sprawozdaniu c.k. Rady Szkolnej Krajowej o
stanie szkolnictwa
publicznego.
W sprawozdaniu c.k. RSK z roku szkolnego 1890 / 92 jest wykaz
miejscowości, w których na mocy rozporządzenia RSK z 13 kwietnia 1891 r. do l. 5594,
przede wszystkim mają być zorganizowane publiczne szkoły ludowe w okręgu
szkolnym
Bochnia, wymienione są
gminy : Brzezie - Gruszki i Szarów. We wspomnieniach Jana Szczepanika
z Brzezia, na temat budowy szkoły w Brzeziu jest nastepujący opis :
"Był to na ten czas
dość rozumny człowiek [sprowadzony do Brzezia nauczyciel, emeryt Izby
Skarbowej z Bochni
zw. filancem], radził by
szkołę gmina postawiła, bo też później zaczęto się brać do budowy. Zrobiono
uchwałą Rady gminnej
w Brzeziu [pismo do]
R[ady] Sz[kolnej] w Bochni i do Starostwa, chociaż byli oporni by szkoły nie
budować.
Tłumaczono sobie, że się
obciąży budżet gminy, a dzieci nie będą mieć czasu chodzić co dzień i jeszcze
bardziej bano się
kary za nie posyłanie
dzieci [do szkoły].
Dziedzic tutejszy Żeleński
z wielką biedą dał plac 1 / 2 morgi z wielkim zastrzeżeniem, bo gmina nie
miała pastwiska
i odpowiedniego placu.
Wszystkie formalności załatwiano u władz, cegły zrobiono we wsi i szkoła
została wybudowana
w 1890 roku, jednoklasowa
z dwoma salami i mieszkaniem dla nauczyciela". Ale cytowany tu fragment
i wcześniejsze
opisy z okresu po
zniesieniu pańszczyzny wspominane, są chronologicznie nie uporzadkowane. Zapewne na podstawie wspomnianej
uchwały Rady gminnej w 1890 roku wystąpiono z pismem do c.k. Rady
Szkolnej
Okręgowej w Bochni i do
Starostwa w sprawie budowy szkoły w Brzeziu. W związku z pismem gminy
Brzezie, Rada
Szkolna Okręgowa w Bochni
pisemnie wezwała Zwierzchności gmin i przełożonych obszarów dworskich, by
stawili się
u Inspektora Szkolnego
Okręgowego w Bochni w sprawie organizacji szkół ludowych w parafii Brzezie.
Wiosną 1950 roku w obejściu mojego ojca Piotra Bułata w
Szczytnikach, Władysław Szlachta syn Cypriana gospodarz
ze Świątnik mówił :
"gdy zamierzano organizować szkołę ludową w Brzeziu, proponowano
dołączenie do Związku szkolnego w Brzeziu gmin Czyżów, Świątniki i
Szczytniki, ale gminy Szczytniki i Świątniki nie zgodziły się, wspólnie
utworzyły
Związek szkolny w
Szczytnikach, gmina Czyżów przystąpiła do Związku szkolnego w Brzeziu.
Według protokołu spisanego 29 maja 1891 roku w biurze c.k.
Inspektora Szkolnego Okręgowego Szymona Matusiaka w Bochni, - w sprawie
ORGANIZACJI SZKÓŁ LUDOWYCH w PARAFII BRZEZIE ,
mianowicie w Brzeziu, Szczytnikach,
Szarowie i Grodkowicach.
Na wezwanie c.k. Rady Szkolnej Okręgowej w Bochni z dnia 4 maja 1891 r. l.
435, stawili się
reprezentanci gmin i
przełożeni obszarów dworskich :
1. Wojciech Włodarz wójt, Jakub Gaj asesor, Franciszek
Kalicki, Wincenty Mikułowski radni z BRZEZIA i GRUSZEK.
2. Augustyn Konarski wójt, Szymon Gaj asesor, Wojciech
Włodek, Walenty Hajduk radni z CZYŻOWA.
3. Piotr Kumecki wójt, Stanisław Pawlik asesor, Marcin
Pęcak, Karol Fita radni ze ZBORCZYC.
4. Szczepan Wcisło wójt, Nikodem Janik asesor, Kasper
Kołos, Kazimierz Strojek radni ze SZCZYTNIK.
5. Franciszek Radwański wójt, Kazimierz Bartosik asesor,
Cyprian Szlachta, Franciszek Radwański radni
ze ŚWIĄTNIK DOLNYCH
6. Kazimierz Wajda wójt, Łukasz Palich asesor, Jan
Gruszecki, Mateusz Wajda radni z SZAROWA.
7. Antoni Palich wójt, Piotr Śledziowski asesor, Kasper
Kościółek, Tomasz Nawojowski radni z DĄBROWY.
8. Stanisław Jankowicz podwójci, Józef Kubicz asesor, Kazimierz
Kubicz, Wojciech Skrzypek radni z GRODKOWIC.
9. Franciszek Prochwicz wójt, Jędrzej Hytroś asesor, Błażej
Maciejasz, Tomasz Kowalski radni z ŁYSOKAŃ. 10. W - ny P. Stanisław ŻELEŃSKI
właściciel dóbr Brzezie - Gruszki - Grodkowice - Łysokanie i Dąbrowa, a
zarazem
przełożony wymienionych obszarów dworskich. 11. W - ny P. Paweł LIBISZOWSKI właściciel
i przełożony obszaru dworskiego w Szczytnikach. 12. Pełnomocnik W - nego P. Kazimierza
OLEARSKIEGO przełożonego obszaru dworskiego w Zborczycach i Czyżowie
p. Cyprian Szlachta. Po przeprowadzonej dyskusji pod
przewodnictwem c.k. Inspektora Szkolnego Okręgowego Szymona Matusiaka
uchwalono jednomyślnie w
parafii Brzezie - Gruszki utworzyć następujące związki szkolne : I. Szkołę etatową dwuklasową w
Brzeziu, dla gmin : Brzezie, Gruszki, Czyżów i Zborczyce. II. Szkołę etatową jednoklasową
w Szczytnikach, dla gmin : Szczytniki i Świątniki Dolne. III. Szkołę etatową jednoklasowa
w Szarowie, dla gmin : Szarów i Dąbrowa. IV. Szkołę filialną w Grodkowicach,
dla gmin : Grodkowice i Łysokanie. Właściciel obszaru dworskiego Wny P. Paweł
Libiszewski ze Szczytnik ofiarował dobrowolnie 1 mórg gruntu w Szczytnikach pod budowę szkoły. Wny P. Stanisław Żeleński ofiaruje
ze swej strony plac pod budowę szkoły w Brzeziu i Grodkowicach tudzież osobny
dodatek VI pryzm torfu i
1 / 2 sąga drzewa dla nauczyciela jako osobny dodatek do płacy jego,
zastrzegając sobie za to
wpływ przy obsadzaniu
nauczyciela tj. współopinię z Radą Szkolną Miejscową. Gminy i obszary dworskie wszystkich
wyżej wymienionych związków szkolnych zobowiązują się, o ile tego ofiarodawcy
nie uczynią, dostarczyć
plac pod budynek i ogród szkolny, wystawić odpowiedni budynek szkolny z
mieszkaniem
dla nauczyciela i
budynek ten w dobrym stanie utrzymać, corocznie wstawić do budżetu szkolnego
miejscowego kwotę
potrzebną na
wydzierżawienie jednego morga gruntu dla nauczyciela, o ile takowego w
naturze nie otrzymają.
Na płacę roczną dla
nauczyciela będą gminy i obszary dworskie opłacały kwotę jaką im wypada w
myśl obowiązujących
ustaw szkolnych. Opał,
obsługę i wszystkie potrzeby szkolne, o ile ofiarodawcy na rzecz tych
szkół nie przyjdą w pomoc,
gminy i obszary dworskie
będa opędzały i opłacały z własnych funduszy w myśl ustawy. Budynek szkolny w Brzeziu będzie
oddany najpóźniej od dnia 1 września 1893 r., a możliwie i wcześniej. Budynek szkolny w Szarowie będzie mógł
być oddany do użytku szkolnego dopiero od dnia 1 września 1894 r.,
a tylko w razie ofiar
jakich ze strony wys. władz ewentualnie od 1 / 9 1893 r. Budynek szkolny w Szczytnikach będzie
mógł być oddany najdalej od 1 września 1894 r., ewentualnie od roku 1893. Budynek szkolny w Grodkowicach będzie
mógł być otwarty z dniem 1 września 1893 r., przy czym Wny P. Stanisław Żeleński
zastrzega, że w razie gdyby c.k. Rada Szkolna Krajowa zezwoliła obsadzać
szkołę
Felicjankami, wyższe
koszta budowy z tego tytułu przypadające, przyjmuje na siebie. Na koniec zapisano : "Protokół
niniejszy po odczytaniu podpisujemy i pieczęcią gminną stwierdzamy, dodając,
że w razie
niedotrzymania
któregokolwiek z przyjętych na siebie zobowiązań, politycznej egzekucji się
poddajemy".
W Bochni dnia 29 maja 1891 r. własnoręcznie podpisali - Stanisław
Żeleński i Paweł Libiszowski. Własnoręcznie albo krzyżykiem
podpisali : Wojciech Włodarz wójt, mp. + Jakub Gaj podwójci Franciszek Kalicki radny, mp. Wincenty Mikutowski radny, mp. Szczepan Wcisło wójt, mp. + Nikodem Janik asesor + Kazimierz Strojek radny Kasper Kołos radny, mp. ( in
dorso ) + August Konarski wójt + Szymon Gaj asesor + Włodek radny Hajduk radny, mp., podpis Sz. Matusiak mp.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Schematyzm Królestwa Galicji i
Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1893 SZKOŁY LUDOWE POSPOLITE w
powiecie bocheńskim - w tutejszej okolicy wymienione są : 1) 4 - klasowa w Niepołomicach Nauczyciel kierujący : Przybytko
Konstanty Nauczyciel starszy : Płaczek
Franciszek Nauczyciel : Marzec
Wilhelmina Nauczyciel młodszy : Chwalińska
Wanda Nauczyciel nadetatowy
: Kadleś Wacław
2) 2 - klasowa w Kłaju Nauczyciel kierujący : Kępa
Marcin Nauczyciel starszy : Mrusiński
Hipolit
3) 2 - klasowa w Niegowici Nauczyciel kierujący : Krawecki
Michał Nauczyciel nadetatowy : Szanka
Klotylda
4) 2 - klasowa w Woli Batorskiej Nauczyciel kierujący : Jarzyna
Maciej Nauczyciel starszy : Hanusiak
Józef
5) 1 - klasowa w Chróści, - nauczyciel : Porębska
Aniela 6) 1 - klasowa w Cikowicach, - nauczyciel : Kołodziej
Franciszek 7) 1 - klasowa w Gierczycach, - nauczyciel :
Czarnoch Karol 8) 1 - klasowa w Książnicach, - nauczyciel : Hyczek
Jan 9) 1 - klasowa w Pierzchowie, - nauczyciel : Chorąży
Karol 10) 1 - klasowa w Podłężu, - nauczyciel : Szczurkiewicz
Józef 11) 1 - klasowa w Siedlcu, - nauczyciel : Gondek
Stanisław 12) 1 - klasowa w Targowisku, - nauczyciel : Wyczesany
Andrzej 13) 1 - klasowa w Zabierzowie, - nauczyciel : Łysak
Jędrzej, nauczyciel nadetatowy : Sworzeniowska Aniela
